Gedreven door een fascinatie voor Portugese taal en Braziliaanse literatuur, reisde vertaler August Willemsen vaak naar Brazilië. Hij werd gegrepen door de taal van de klassieker ‘De Binnenlanden’ van Euclides da Cunha en verlangde ernaar het landschap in de realiteit te ervaren. Tijdens zijn reizen (tussen 1967 en 1984) doet hij meeslepend verslag van zijn belevenissen in het ongeëvenaarde ‘Braziliaanse brieven’ (1985), zijn schrijversdebuut. Deze brieven zijn tijdloos door de literaire zeggingskracht waarmee hij zijn confrontaties verwoordt. Het contact met en tegelijk afstand tot het land vol tegenstrijdigheden doet iets fundamenteels met hem. Deze brievenroman inspireert filmmaker Frederieke Jochems hem achterna te reizen en te onderzoeken wat hem trok naar dit immense land – en wat hij hier ontvluchtte.
Huist er een Braziliaanse ziel in de charmante literator? In ‘De bladzij en de werkelijkheid’ is August Willemsens’ portret opgebouwd uit beelden van Amsterdam, de Bijlmer waar hij woonde en vooral Brazilië, verweven met brieffragmenten en magistrale televisieoptredens. Zijn complexe relaties met vrouwen, vrienden en enige dochter worden blootgelegd in hun getuigenissen met een niet aflatende loyaliteit voor ‘hun Guus’. De spanning in zijn haat-liefde verhouding tot Brazilië wordt voelbaar in zijn hartstocht voor taal, literatuur, muziek en daar tegenover zijn neiging tot zelfdestructie. Met ‘graphic novel’ stijlelementen wordt in de film recht gedaan aan de extremen die zijn leven kenmerkten.
‘Soms heb ik het gevoel dat ik maar een klein stapje hoef te doen om aan de andere kant te komen, de kant van de Brazilianen; er zijn momenten geweest dat ik dacht deel te hebben aan het on-ommuurde, handtastelijke leven, en daar voelde ik me zeer wel bij’ (uit Braziliaanse brieven)
Na afloop van de film is er een Q&A met regisseur Frederieke Jochems en researcher Sandra van Beek.