6 satirische boekentips die de literaire wereld een spiegel voorhouden

Wat kan satire blootleggen dat in een serieus gesprek onbesproken blijft? Hoe gebruik je humor om te confronteren zonder te preken? Tijdens Exploring Stories leggen schrijvers Natasha Brown (VK, 1990) en Herman Koch (1953) hun nieuwste werk naast elkaar. Ook zij gebruikten satire als stijlmiddel én als manier om gevestigde ideeën over de culturele sector onderuit te halen. In Universeel (2025) en Luchtplaats (2024), de media- en literatuursatires die Brown en Koch recent publiceerden, moet je als lezer voortdurend op je hoede zijn. De literaire wereld, berucht om haar grachtengordelschandaaltjes, poortwachters en besloten inner circles, leent zich natuurlijk perfect voor een goede dosis satire. Met de volgende boekentips vullen we dit Exploring Stories duo aan met andere geslaagde satires waarin de literaire wereld op de hak wordt genomen.

Thema

Verplichte Kost

Tags

Exploring Stories Boektips Satire

Word ILFU Member en kijk al onze programma's online terug

Nu de eerste maand gratis

1. Natasha Brown - Universeel (2025, vertaald door Nadia Ramer)

In haar tweede roman richt Natasha Brown haar pijlen op de mediawereld. Ze laat zien hoe identiteit, klasse en ras kunnen marginaliseren maar ook ingezet worden voor persoonlijk gewin. In de roman volgen we een aantal journalisten die allemaal op hun eigen manier deelnemen aan het opportunistische spel om invloed en macht. De roman eindigt op een literatuurfestival, waar een book talk ontaardt in een openbaar machtsspel. Een scène die pijnlijk herkenbaar is voor iedereen die weleens een literair avondje heeft bijgewoond – ja, we zijn ons bewust van het Droste-effect, en nee, zo meta hebben we het tijdens ILFU nog niet eerder meegemaakt.

2. Herman Koch - Luchtplaats (2024)

Bestsellerauteur Herman Koch schreef met Luchtplaats een satire op de misdaadroman en het literaire circuit tegelijk. In zijn kenmerkende droogkomische stijl legt hij de onderlinge competitie bloot tussen schrijvers, uitgevers en andere spelers in het culturele veld. Koch weet als geen ander hoe je ongemak oprekt tot het eerst hilarisch en daarna schrijnend wordt. Je wilt je blik ervan afwenden maar je wil óók weten hoe het verder gaat.

Chorus of Now

In elke samenleving klinkt een koor van stemmen, maar niet iedereen wordt even duidelijk gehoord. Sommige verhalen vinden hun weg naar het parlement, naar talkshows en schoolboeken. Andere blijven hangen in de marge, niet verteld, of wel verteld maar niet gehoord. In de programmalijn Chorus of Many onderzoeken we hoe onze aandacht verdeeld is, en ontdekken we hopelijk wat er gebeurt als de minder gehoorde stemmen tóch doorklinken. We hopen het lawaai van de meerderheid te dempen, zodat we echt kunnen luisteren naar verhalen die ons als (nieuwe) muziek in de oren klinken.

lees meer over dit thema tijdens Exploring Stories

3. Sarah Neutkens - God gokt niet (2025)

‘Speech is a weapon, keep it sharp’ luidt een van de motto’s van dit nieuwste werk van Sarah Neutkens. Met dit citaat van schrijver en satirist Kurt Tucholsky, zet de schrijver de toon voor deze felle ‘geniale novelle’. Er gaat iets bevochten worden in dit verhaal. In God gokt niet kijken God en zijn zoon Lucky neer op allerlei taferelen op aarde en Sarah kijkt terug. Door haar scherpe, maar nooit cynische pen, rekent Neutkens af met macht en nodigt ze uit tot denken en actie.

4. R. F. Kuang - Yellowface (2024, vertaald door Hi-en Montijn)

Als June getuige is van de dood van haar veel succesvollere schrijfvriendin Athena, besluit ze ervandoor te gaan met haar nieuwe manuscript. In een klap wordt ze beroemd. Een hilarische leeservaring over privilege, culturele toe-eigening en de grillen van de literaire wereld.

5. Martin Rombouts - Boek 1 (2025)

Met dit langverwachte debuut rekent Martin Rombouts af met wat een debuut zou moeten zijn. In taal die meer aanvoelt als poëzie dan proza stelt Rombouts kritische vragen over de rol van de schrijver, onze omgang met geld en macht, de lezer en het idee van 'het perfecte boek'.

Zakiya Dalila Harris - The Other Black Girl (2021)

Nella is de enige vrouw van kleur in een grote New Yorkse uitgeverij en dat is voelbaar. Als er na jaren een tweede Zwarte vrouw wordt aangenomen als redactie-assistent hoopt ze dat er eindelijk wat beweging komt in de stroperige uitgeefwereld. Met scherpe humor en een vleugje horror fileert Harris de façade van diversiteit in een door witte normen gedomineerde wereld.