Dit boek zit al jaren onder mijn huid, maar stiekem al vóór dat ik er een letter van las. Ik zag namelijk in 2013 de film met Scarlett Johansson: Under the Skin. Een fenomenale film, waardoor ik heel graag ook het boek wilde lezen. En het mooie is: zowel boek áls film zijn prachtig in hun eigen vorm. Het boek gaat over een vrouw, Isserley, die ’s nachts mannelijke lifters oppikt in het noorden van Schotland. Waarom doet ze dit avond na avond? Ik wil er niets over verklappen, maar het boek is, naast behoorlijk gruwelijk, ook een waanzinnig sterk commentaar op de bio-industrie.

Wat begint als een verhaal over jezelf herontdekken na een zware periode, mondt uit in een bijna psychedelische horror-trip in deze novelle van Simone Atangana Bekono. Het monster is hier alleen niet van vlees en bloed, maar van steen en mortel. Sonny, een jonge kunstenaar, keert na een periode van creatieve droogte terug naar haar geboortedorp. Daar wordt ze uitgenodigd door een oud klasgenootje om de bloedhete zomerdagen samen door te brengen in het huis van haar ouders: een spierwitte, hypermoderne villa met zwembad. Spannend, gevoelig en surreëel op de beste manier.

Ergens in Amerika is er een natuurgebied dat niemand meer zomaar betreedt. Er is daar ‘iets’ aan de hand en het leger heeft de boel afgesloten. Om de zoveel tijd trekt er een expeditie het gebied in, maar die verdwijnen vrijwel altijd spoorloos. De 12e expeditie bestaat uit vier vrouwen: een antropologe, een landmeter, een psychologe en de protagonist: de bioloog. Samen proberen ze erachter te komen wat er zich in het gebied heeft afgespeeld. De biologische horror die hun daar te wachten staat is bijna niet te omschrijven, maar VanderMeer weet precies de toon te raken. Ik las dit boek in het donker op mijn balkon omringd door planten en insecten, en plotseling vond ik al die organismen ongekend angstaanjagend.

Mary Shelley begon aan Frankenstein toen ze met een aantal andere schrijvers in 1815 in een villa in Zwitserland verbleef. Op een verveelde avond besloten ze te kijken wie het beste horrorverhaal kon verzinnen. Shelley wist toen vast niet dat ze een absolute klassieker zou schrijven. Ze was nog maar achttien, maar Mary Shelley was al vreselijk hard geraakt door het leven. Ze had ­– kort voor ze aan haar verhaal begon – haar pasgeboren dochtertje verloren en droomde dat ze haar weer tot leven kon wekken. Een pijnlijke parallel met het boek, waarin Dokter Frankenstein een samengesteld lijk tot leven wekt, maar spijt krijgt van zijn creatie.

In 1651 beginnen er vreemde dingen te gebeuren in het Amerikaanse dorpje Springfield. Voedsel rot weg, vee wordt ziek, kinderen sterven en mensen krijgen vreemde dromen en visioenen. Er ontstaan roddels over hekserij, en langzaam maar zeker ontstaat er een spiraal van geweld die de paranoïde kolonisten tegenover elkaar zet. Gaskill gebruikt geweldig bronmateriaal om het leven te schetsen van de vroege puriteinse kolonisten in Amerika. Wanneer je leest over de omstandigheden waarin men destijds leefde en de gruwelen die ze moesten doorstaan, ga je steeds beter begrijpen hoe men wanhopig grip probeerde te krijgen op een vijandige nieuwe wereld.

Dit korte verhaal uit 1852 past perfect in de Gothic traditie. Hester komt te werken als kindermeisje op het imposante Furnivall Manor, waar ze de taak krijgt om voor het jonge meisje Rosamond te zorgen. Uiteraard spookt het in het landhuis en Hester moet alles op alles zetten om het kind te redden van een bovennatuurlijke entiteit. Het verhaal bevat alle elementen die je kent van Victoriaanse horror. Sommige critici denken zelfs dat dit boek als inspiratie diende voor het latere The Turn of the Screw (De Onschuldigen in het Nederlands) van Henry James: één van de bekendste Britse spookverhalen. Beide boeken laten zich heerlijk weglezen bij kaarslicht terwijl de regen tegen de ramen slaat.

Dit korte verhaal vond ik in de bundel Book of Ghost Stories samengesteld door Roald Dahl. Het verhaal uit 1955 gaat over het naamloze hoofdpersonage die een affaire krijgt met Allan. De vrouw van Allen, Katherine, komt erachter en de twee scheiden van elkaar. Wanneer Katherine kort erna overlijdt lijkt het echter alsof ze toch nog een manier heeft gevonden om contact te maken met haar ex-man. De titel verraadt hier wat. Er zitten scènes in dit verhaal die me altijd bij zijn gebleven en die ik al tig keer heb geprobeerd tot een podcast te verwerken. Toch kon ik nooit het gevoel van dit verhaal evenaren.

Ik speel hier een beetje vals want ik heb dit boek nog helemaal niet gelezen. Maar hij ligt nu bovenop de stapel en ik weet wel waar ik rond Halloween in ga duiken. De gelauwerde Britse schrijfster Jeannette Winterson heeft een bakkersdozijn spookverhalen opgetekend en schrijft ook over haar eigen ervaringen met het bovennatuurlijke. ‘Sommige verhalen zijn fictie, maar sommige misschien ook niet,’ staat er op de achterkant. Genieten, vermoed ik.