De epische ILFU 2023-leeslijst

Eindelijk, ILFU 2023! Van 23 september t/m 7 oktober zie je bij ons de meest interessante internationale schrijvers en denkers van deze tijd. Maar hoe lees je je in voor zo'n evenement? Hoe beleef je de ultieme voorpret, hoe kom je beslagen ten ijs? Geen nood, wij tippen je van alle hoofdgasten op ILFU 2023 een boeiend boek. Soms omdat het hun beste werk is, soms omdat het een goede introductie tot hun oeuvre is, en vaak simpelweg omdat ze over preciés dat ene boek komen spreken op ons festival. Ga er maar rustig voor zitten, het is een flinke lijst geworden.

Tags

Festival
Ook de ILFU platformredactie leest zich moedig in, Foto: Tessel Rijneveldshoek

Word ILFU Member en steun onze schrijvers en verhalen

Vertel me meer

Epische boekenlijst

Salman Rushdie, Ali Smith, Jeanette Winterson, Maggie Nelson, Georgi Gospodinov, Philippe Claudel, Mensje van Keulen, Babs Gons en nog véél meer: de ILFU line-up van 2023 liegt er niet om. Voor tickets en het volledige programma moet je hier wezen (en je moet nog snel zijn ook: YALFU is immers al uitverkocht en de andere events gaan behoorlijk hard), maar als je nog behoefte aan voorpret hebt, dan zit je goed met deze epische boekenlijst. Without further ado: de meest relevante boeken van de ILFU 2023-auteurs.

Gezelschap (2022) van Ali Smith – 30 september op Exploring Stories

Gezelschap is uitgebracht als 'companion piece' bij Smiths gelauwerde seizoenscyclus. Ook los is de roman een genot om te lezen, over gezelschap 'in al zijn tijdloze, boeiende en steeds veranderende vormen.' (NRC). Gezelschap is hoofdonderwerp van Smiths optreden op Exploring Stories.

De vloek van de nootmuskaat (2022) van Amitav Ghosh – 30 september op Exploring Stories

Een pleidooi om de mens en natuur weer als één geheel te gaan zien. 'De Indiaas-Amerikaanse schrijver Amitav Ghosh brengt het ontstaan van de planetaire crisis op indrukwekkende wijze in kaart. Luister ook naar niet-menselijke stemmen, is zijn devies.' (Volkskrant)

Lampje (2017) van Annet Schaap – 25 september tijdens NFF x ILFU: Masterclass Lampje

Lampje won alle kinderboekenprijzen en wordt inmiddels gezien als een moderne klassieker, met vertalingen in het Duits en Engels. Regisseur Margien Rogaar maakte er een succesvolle televisieserie van, waarover zij o.a. met auteur Annet Schaap op ILFU over in gesprek gaat.

Alles wat had kunnen zijn (2023) van Ayọ̀bámi Adébáyọ̀ – 30 september op Exploring Stories

Een belangrijk boek over Nigeria, over de enorme ongelijkheid tussen arm en rijk, verteld aan de hand van twee familieverhalen die met elkaar verweven raken. Hebban riep de roman deze week uit tot boek van de maand.

Doe het toch maar (2021) van Babs Gons – 24 september op All That Poetry

Het titelgedicht bestond al langer op het podium en kreeg in deze bundel eindelijk een plek op papier. In Doe het toch maar onderzoekt de nieuwe Dichter des Vaderlands thema's als vrouw-zijn, het slavernijverleden, de liefde in al haar verscheidenheid, of de kwetsbare positie van de kunsten.

Girl, Goddess, Queen (2023) van Bea Fitzgerald – 1 oktober op YALFU

Deze feministische hervertelling van de mythe van Hades en Persephone is het eerste deel in een reeks van drie hervertellingen van mythes, geschreven door YALFU-auteur Bea Fitzgerald.

Twin Crowns (2022) van Catherine Doyle & Katherine Webber – 1 oktober op YALFU

Twee populaire YA-auteurs bundelen de krachten in een episch tweeluik. Prinses Rose is de troonopvolgster van Eana. De angst voor de heksen die haar ouders hebben vermoord is haar met de paplepel ingegoten, maar ze zal er alles aan doen om haar koninkrijk te verdedigen.

Monsters (2023) van Claire Dederer – 30 september op Exploring Stories

Te midden van de #MeToo beweging vroeg Claire Dederer zich in een essay in The Paris Review af wat we met de kunst van monsterlijke mannen aanmoeten. Het stuk ging viral, en werd de basis voor haar nieuwe boek Monsters.

Drakendochter (2021) van Clarice Gargard – 30 september op Exploring Stories

Wat als de belangrijkste persoon in je leven niet is wie je denkt dat hij is? Clarice Gargard kent haar vader als een idealist die zich inzette voor minderbedeelden en streed voor rechtvaardigheid. Maar gaandeweg komt ze erachter dat hij jarenlang werkte voor de gruwelijke dictator Charles Taylor.

I.M. (1998) van Connie Palmen – 30 september op Exploring Stories

In het onconventionele liefdesverbond tussen Connie Palmen en journalist Ischa Meijer worden zowel de wetten van het klassieke liefdesverhaal als die van de roman zelf geschonden. I.M. is een versmelting van genres en wordt gezien als het beste boek uit het rijke oeuvre van de auteur.

Hoe Duur Was De Suiker (1987) van Cynthia McLeod – 30 september op Exploring Stories

Met Hoe duur was de suiker? schetst Mc Leod een indringend portret van de situatie in Suriname in de periode 1765 - 1779. Door historische feiten te verweven met het drama van een plantersfamilie en hun slaven, weet ze op een fascinerende manier een beeld te geven van de Surinaamse geschiedenis.

Alleen (2022) van Daniel Schreiber – 30 september op Exploring Stories

Wat betekent het om alleen te zijn? En waarom willen we dat zowel wel als niet? In Alleen onderzoekt Schreiber het spanningsveld tussen de behoefte aan autonomie en een verlangen naar gemeenschap. Dat doet hij door zijn eigen ervaringen te verbinden aan de inzichten van andere denkers en auteurs.

Revolusi: Indonesië en het ontstaan van de moderne wereld (2020) van David Van Reybrouck – 30 september op Exploring Stories

Van Reybrouck sprak voor dit boek met meer dan 200 hoogbejaarde ooggetuigen van de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd ('45 - '49) en verwerkte het allemaal in deze oral history om erachter te komen wat het echte verhaal achter deze oorlog is.

Vloek van vuur en schaduw (2023) van Emmy van Ruijven – 1 oktober op YALFU

Maire verhuist naar een kostschool in Schotland en is toe aan een nieuw begin. Haar nieuwe vrienden blijken een spannende hobby te hebben: op magische avonden in een heksencoven vereren ze de maan en de seizoenen. In eerste instantie vindt Maire dit allemaal prachtig... totdat er iets mis gaat.

Jop is op de juf (1994) van Erik van Os – 6 oktober op de Kindernacht van de Poëzie

Als je het Kindernacht-auteur Erik van Os zelf vraagt, is Jop is op de juf het beste boek uit zijn oeuvre. De premisse spreekt boekdelen: Jop is verliefd op de juf, maar juf heeft al een man – en dat vindt Job erg moeilijk.

De Onvolmaakten (2020) van Ewoud Kieft – 30 september op Exploring Stories

Uitstekend inleeswerk voor Ewoud Kiefts gesprek met Jeanette Winterson over AI. Een verbluffend realistisch toekomstscenario dat op meeslepende wijze laat zien hoe innig de relatie tussen mens en machine kan worden. Is volledige versmelting mogelijk? Of zijn de verschillen onoverbrugbaar?

Hoe overleven we? (2021) van Francine Oomen – 30 september op Exploring Stories

Omdat het nieuwste Hoe overleef ik-boek volgende week pas uitkomt, tippen we nu alvast Hoe overleven we? (2021), een graphic novel voor volwassenen, een autobiografische zoektocht naar de oorzaken en gevolgen van seksueel misbruik en hoe de keten te doorbreken.

Schuilplaats Voor Andere Tijden (2022) van Georgi Gospodinov – ILFU Book Talk op 5 oktober

Dit Booker Prize-winnende meesterwerk gaat over een a-typische alzheimerklinkiek: elke etage vertegenwoordigt een periode uit de twintigste eeuw, waarin geheugenpatiënten terug in de tijd kunnen reizen om rust te vinden. Een zwart-komische supertip voor fans van de film Goobye Lenin.

Zomervacht (2018) van Jaap Robben – 26 september op NFF x ILFU: Book Club + filmpremière

Jaap Robben staat naast zijn kinderboeken bekend om zijn beklemmende romans. In Zomervacht wordt de dertienjarige Brian tijdens zijn zomervakantie opgescheept met de zorg voor zijn oudere broer Lucien, die een zware verstandelijke beperking heeft. Op het NFF gaat dit jaar de verfilming in premiere.

Keti Koti (2023) van Janice Deul – 30 september op Exploring Stories

Waarom we de afschaffing van de slavernij moeten herdenken en vieren? Net als veel anderen beschouwde Janice Deul het slavernijverleden ooit als een afgesloten hoofdstuk, iets van vroeger. Inmiddels weet ze beter: de gevolgen van de koloniale tijd zijn nog dagelijks merkbaar. Deze geschiedenis betreft ons allemaal en verdient onze aandacht.

De nachtzijde van de rivier (2023) van Jeanette Winterson – 30 september op Exploring Stories

Een moderne spookverhalenbundel over het digitale leven. De mens is online, staat altijd aan, heeft duizenden jaren aan kennis binnen handbereik. We zijn veranderd, maar onze spoken niet – ze hebben zich simpelweg aangepast en ontwikkeld. Nu leven ze in onze apps en dolen door de metaverse.

Ik Ben Jullie Meester (2023) van Jeffrey Spalburg – 30 september op Exploring Stories

Als zijn zoontje 'rot op naar je eigen land' te horen krijgt, komt Jeffrey tot het wrange besef: ons bestaan wordt hier nog altijd in twijfel getrokken. Het dwingt hem terug te gaan naar het verhaal van zijn mysterieuze vader James, die vanuit Suriname naar Nederland kwam om leraar te worden.

Nonfiction (2022) van Julie Myerson – ILFU Book Club op 29 september

Mag je schrijven over de intieme en pijnlijke details van je eigen gezinsleven? In Nonfiction gebruikt Julie Myerson de romanvorm om de grenzen van autofictie op te zoeken.

Beste vrienden (2023) van Kamila Shamsie – 30 september op Exploring Stories

Beste vrienden gaat – ja je raadt het al – over vriendschap, maar dat niet alleen. 'Vriendschap is het hart van dit verhaal, maar het gaat over zoveel meer. De subplot van deze roman is het racisme, klassisme en seksisme waar de vrouwen dagelijks mee te maken krijgen.' (Parool)

Over vrijheid (2022) van Maggie Nelson – ILFU Book Talk op 23 september

Een bundel essays over ons onverwoestbare verlangen naar vrijheid en hoe dit verlangen onmogelijke paradoxen met zich meebrengt op het gebied van kunst, seks, druks en het klimaat.

Trots (2023) van Martha Claeys – 30 september op Exploring Stories

Martha Claeys doet filosofisch onderzoek naar hoe emoties zoals woede en liefde, maar ook trots functioneren binnen en tussen mensen. Ze laat het belang van trots zien, niet alleen als iets voor mensen met grote ego's maar als wapen voor verzet.

Kilometer 101 (2022) van Maxim Osipov – 30 september op Exploring Stories

Alle verhalen, novellen en persoonlijke notities van Maxim Osipov in Kilometer 101 zijn, op een enkel naschrift na, geschreven vóór zijn vlucht uit Rusland. Toch legt hij 'nauwkeurig de problemen en gevaren van Poetins Rusland bloot. Schrijnende passages zijn er in overvloed.' (Volkskrant)

Bleekers Zomer (1972) van Mensje van Keulen – 4 oktober op De Van Keulen Karavaan

Het vele malen herdrukte debuut van Mensje van Keulen vierde vorig jaar zijn vijftigste verjaardag, en wordt tot de klassieken in de Nederlandse literatuur gerekend. Keer voor deze uitgebreide Van Keulen-avond terug naar de roman waar het allemaal mee begon.

Bo & Mo Verdwaald In De Tijd (2020) van Najiba Abdellaoui – 6 oktober op Kindernacht van de Poëzie

Als performance poet en eerste vrouwelijke winnares van het Nederlands Kampioenschap Poetry Slam (2008) deelde Najiba Abdellaoui haar werk op verschillende (inter)nationale podia. In dit debuut raken Bo en Mo hun ouders kwijt in Andalusië. Gelukkig is de wind er om een handje te helpen.

Moedermelk (2023) van Nora Ikstena – 30 september op Exploring Stories

Dit schijnt de allereerste roman te zijn die vanuit het Lets naar het Nederlands vertaald werd. In dit portret van drie generaties vrouwen confronteert Nora Ikstena je met moederschap en de drang naar zelfbeschikking binnen een communistisch bewind.

Grijze zielen (2003) van Philippe Claudel – ILFU Book Talk op 25 september

Zijn allernieuwste boek Schemering verschijnt volgende week pas, dus nog even over Claudels oudere bestseller Grijze zielen. Jaren na de gewelddadige dood van een tienjarig meisje blikt een politieagent terug op deze onopgeloste moord.

Onze Kinderen (2021) van Renée van Marissing – 5 oktober tijdens het nagesprek toneelstuk Who's Afraid of Oscar Wilde?

De jury van de Libris Literatuurprijs excelleert van Marissing in Onze kinderen 'in het meticuleus ontleden van gespannen familieverhoudingen.' Een perfecte gast om de voorstelling Who's afraid of Oscar Wilde mee na te bespreken, waarin die gespannen verhoudingen centraal staan.

Luister (2023) van Sacha Bronwasser – 30 september op Exploring Stories

In Luister reist de lezer naar het Parijs van nu en die van de jaren tachtig en belandt in een zinsbegoochelende zoektocht naar identiteit, vriendschap en schuld. Een zinderende, ingenieuze roman die een terechte sterrenregen te verduren kreeg.

Victory City (2023) van Salman Rushdie – 30 september op Exploring Stories

Hoe te kiezen uit het rijke oeuvre van Rushdie, die op ILFU 2023 zijn eerste Nederlandse interview komt geven sinds hij een vreselijke aanslag overleefde? Grijpen we naar de klassiekers, of toch naar zijn meest recente werk? Festivaldag Exploring Stories draait om de actualiteit, en dus kiezen we Victory City, dat dit jaar verscheen. In de nasleep van een onbeduidende strijd tussen twee lang vergeten koninkrijken in het veertiende-eeuwse Zuid-India, heeft een negenjarig meisje een goddelijke ontmoeting die de loop van de geschiedenis zal veranderen.

De Bronzen Stad (2017) van Shannon Chakraborty – 1 oktober op YALFU

YALFU-auteur Shannon Chakraborty schreef de razend populaire Daevabad-trilogie, waarvan De Bronzen Stad het eerste deel is. Reis naar de marktkramen van het achttiende-eeuwse Caïro, waar nog altijd oude verhalen over djinns en geesten rondzingen.

Hemellichamen (2022) van Sinéad Gleeson – 30 september op Exploring Stories

In deze verzameling gedurfde, autobiografische essays en gedichten voert Sinéad Gleeson ons mee door verschillende momenten in het beweeglijke leven van een Ierse vrouw wier lichaam door ziekte, gezondheid en moederschap gaat.

Ik zal je nooit meer (2022) van Tatjana Almuli – 30 september op Exploring Stories

Een roman over uitgestelde rouw, familiegeheimen, en een dochter die de moeder die ze op jonge leeftijd verloor toch nog een beetje terugvindt. Wie was die moeder? Hoe zag haar vrijgevochten bestaan eruit op het Amerikaanse eiland waar ze Nederland voor verliet? En waarom vertrok ze eigenlijk?

Iedereen moet ergens zijn (2022) van Tjitske Jansen – 6 oktober op de Kindernacht van de Poëzie

'Is Jansen eigenlijk niet een schrijver van sprookjes, zoals Toon Tellegen en Godfried Bomans?' schreef poëzierecensent Johan Reijmerink over deze bundel. Gedichten waarmee de ouders van de bezoekertjes van de Kindernacht van de Poëzie alvast de nodige voorpret kunnen beleven.

Tove Ditlevsen, de biografie (2023) van Tove Ditlevsen – 28 september te zien in de filmvertoning over Tove Ditlevsen

Nadat uitgeverij Das Mag de razend populaire Kopenhagen-trilogie van Ditlevsen naar Nederland bracht, verscheen onlangs de biografie die Jens Andersen schreef. Met nieuwe bronnen is het het meest genuanceerde portret van de flamboyante en compromisloze schrijver geworden.

Ei, foetus, baby (2023) van Trudy Dehue – 30 september op Exploring Stories

Een fascinerende geschiedenis van de veranderende kijk op zwangerschap en abortus. Wat gebeurt er in een zwangere buik? Al eeuwenlang proberen mensen, meestal mannen, die vraag te beantwoorden. En wanneer mag of moet je eigenlijk ‘zwanger’ heten, en ben je dat dan van een ‘vrucht’, ‘ei’, ‘foetus’ of ‘kind’? Wanneer spreken we over de beëindiging van de zwangerschap als ‘een abortus’? Dehue ontrafelt vele verhalen achter de feiten over zwangerschap en zwangerschapsbeëindiging.