ILFU Book Club: hoe lees je de nieuwe roman van Jennifer Egan? (Afl.1)

Vandaag begint de ILFU Book Club. Een maand lang lezen we online met onze leden een roman en sluiten we af met een gesprek met de auteur zelf, live op het podium in Utrecht. Deze maand hebben we gekozen voor Het Snoephuis van Jennifer Egan. Schrijver en journalist Nina Polak bespreekt Egans roman in vier afleveringen, waarop je kunt reageren in de comments. Elke week een nieuw artikel waarin Polak dieper ingaat op elementen uit het boek die aanzetten tot nadenken. Deze week aflevering 1: het personage en de context. Hoe bepalend is de blik van anderen voor wie we zijn?

Je hoeft het boek nog niet uit te hebben om mee te doen aan deze ILFU Boekenclub, dus lees en praat vooral mee!

Opslaan

11 reacties

Tags

Jennifer Egan Schrijven Dystopie

Word ILFU Member en steun onze schrijvers en verhalen

Vertel me meer

In een prentenboek dat Jennifer Egan ooit aan haar kinderen voorlas – steeds opnieuw, zoals kinderen dat graag willen – ontsnappen drie kleine biggetjes aan een wolf door uit hun eigen boek te springen. De boze wolf kan ze nergens meer vinden. De ontsnapte biggetjes springen in en uit andere boeken en veranderen daarmee steeds van gedaante. In een oud prentenboek verschijnen ze in fijne penlijnen; in een stripboek zien ze eruit als cartoon-biggen. 

Dit ingenieuze verhaal, dat Egan zelf bijna net zo fascineerde als haar kinderen, inspireerde haar om iets vergelijkbaars te proberen met haar eigen romanpersonages. Wat zou er gebeuren, vroeg ze zich bijvoorbeeld af, als ze een personage uit een klassiek realistische verhaal zou laten terugkeren in een typische detective-setting? 

Het kenmerkt de romanschrijver Egan, dit spel met verschillende verhaalwerelden en stijlen. In haar nieuwste roman The Candy House keren een aantal personages terug uit A Visit From the Goon Squad, de bestseller waarmee ze in 2011 de Pulitzerprijs won. Critici werden het er niet over eens of dit boek nou een verhalenbundel of een roman was; het bestond uit dertien verhalen over mensen die allemaal iets te maken hadden met platenbaas Bennie Salazar en zijn assistente Sasha. Het sprong voor- en achteruit in de tijd van de jaren zeventig tot de (ten tijden van de publicatie) nabije toekomst. De personages uit de verschillende, met elkaar samenhangende delen, doken als figuranten op in elkaars verhaal. 

"Een Rutger Bregman van het internet"

Niet alles aan de technologische dystopie in Jennifer Egans nieuwe roman is kommer en kwel. Volgens Trouw zoekt ze 'als een Rutger Bregman van het internet' ook naar heilzame mogelijkheden van het digitale tijdperk. Het Snoephuis werd vertaald door Arjan & Thijs van Nimwegen en uitgegeven door De Arbeiderspers.

Koop lokaal of bestel het boek hier

Het is de persoon die zijn context schept, lijkt de schrijver te willen laten zien, maar zeker ook de context die het personage bepaalt. Verander één van de twee, en alles verandert. Wie wordt iemand als je zijn of haar verhaal op een andere manier vertelt? In een andere stijl, vorm of een heel ander genre? Hoe bepalend is de blik van anderen voor wie we zijn? 

Ook in The Candy House heeft ieder hoofdstuk een eigen klank en temperament. Voor iedere verhaallijn kiest de schrijver een andere verteltrant. Over Bix Bouton, de techmiljonair die een centrale rol speelt, lezen we in het eerste hoofdstuk bijvoorbeeld in de derde persoon, verleden tijd. Het tweede hoofdstuk – over een jongen die Alfred heet, en die soms in het openbaar begint te schreeuwen – zet dat derde persoonsperspectief schijnbaar door, maar blijkt later toch verteld te worden door een 'ik', een personage dat in het vorige hoofdstuk ook al opdook. 

Dit maakt de chronologie en de structuur tot een tamelijk complexe puzzel. Maar het geeft ook een bijzonder gevoel van gelijktijdigheid, een levensechtheid. 

Wat is het effect van zulke technieken op verschillende lezers, vraag ik me af. Zet het je op afstand om steeds van blik te wisselen, of is de samenhang groot genoeg om het boek steeds als één verhaal te blijven ervaren? En wat is dat ene verhaal dan? 

Ik ben benieuwd naar jouw leeservaring. Die kun je hieronder achterlaten in de comments.

Op 20 mei komt Jennifer Egan naar Utrecht

C

Cecilia

Grafisch ontwerper

Rapporteer

@Tess, mooi verwoord. En het perspectief op personages verschuift ook nog eens buiten het boek. Miles ontmoet Sasha, die we nog kennen als de kleptomaan uit De Knokploeg. En zo zijn er meer personages uit de eerdere roman waar je nu weer een nieuw licht op krijgt. Fascinerend.

1 jaar geleden

Verwijderde gebruiker

Rapporteer

Ik ben tot nu gefascineerd door hoe Miles ook over zichzelf telkens van perspectief wisselt. Zelfs zijn beschrijvingen van zichzelf en zijn gedachten over zichzelf zijn twee aparte perspectieven, en waar je na Alfreds beschrijvingen van Miles hem als een onaangenaam persoon ziet, maken Miles' beschrijvingen van zichzelf dat iets beter tot hij het weer compleet neerhaalt met zijn oppervlakkige denken.

1 jaar geleden

Verwijderde gebruiker

Rapporteer

Ik durf wel te stellen dat ik zelf nooit voor een roman als Het Snoephuis zou hebben gekozen. Ik ben meer uit het kamp Oek. Maar ik ga meedoen, jullie hebben me overtuigd.

1 jaar geleden

Verwijderde gebruiker

Rapporteer

Eigenlijk is Oek de jong nogal saai als je net Egan hebt gelezen.

1 jaar geleden

Verwijderde gebruiker

Rapporteer

En wat betreft Oek de Jong: ik zou bij hem nog wel eens een powerpointpresemtatie in zijn rioman willen tegenkomen, of een e-mail of twitterberichten. Hij is toch wel het toonbeeld van een 'conventionele' schrijver. Egan is dat niet bepaald.

1 jaar geleden

Verwijderde gebruiker

Rapporteer

@Cecilia Klassieker, Magnolia. Steengoed.

1 jaar geleden
C

Cecilia

Grafisch ontwerper

Rapporteer

Toen The Goon Squad uitkwam deed het me denken aan de film Magnolia. Ook zo'n mozaïek van verhaallijnen en verschillende personages. Ik had zowel bij Magnolia als Goon Squad wel moeite om in het verhaal te komen. Magnolia heb ik uiteindelijk (minstens) drie keer gezien en Goon Squad inmiddels eenmaal herlezen. Het loont wel als je doorzet en langzaam de verbindingen ziet. Fantastische schrijver, Egan.

1 jaar geleden

Verwijderde gebruiker

Rapporteer

@Jos Het mag een wonder heten dat je überhaupt iets links laat liggen, gezien jouw politieke voorkeuren, maar dat kan Oek de Jong wel hebben. In zijn boekje 'Wat alleen de roman kan zeggen' schrijft Oek dat er een wereld is van vóór en ná de komst van het internet. Hij heeft het daar vooral over het veranderende gedrag van lezers (die de lengte van een tweet gewend zijn en niet meer zo'n dikke pil van 600 bladzijden). Maar ik bedacht me; zou dat internet ook niet een effect hebben op het soort romans dat er geschreven wordt? Met andere woorden: is Het Snoephuis (en ook De Knokploeg), nog los van de thematiek,met het verspringen van perspectieven, kortere en langere hoofdstukken, verschillende vertelvormen - van een powerpointpresentatie tot een e-mail- niet bij uitstek een product van het internettijdperk?

1 jaar geleden

josw@lemaier.nl

ongeremde nauwelijks gerichte veellezer

Rapporteer

Ik was na het jaren links te hebben laten liggen bezig met Oek de Jong "Pier en Oceaan" en besloot dat in ieder geval te willen uitlezen voordat ik dit laatste boek van Jennifer Egan zou gaan lezen. Omdat het allemaal toch wat sneller ging en ik "Het snoephuis" nog niet in huis had ben ik eerst maar "Het bezoek van de knokploeg" gaan lezen. Vanochtend ook dat voltooid. En nu dus naar het snoephuis. Pier en Oceaan omvat ook een lange periode van 19 jaar en het is, hoewel onvergelijkbaar, een goede intro naar Jennifer Egan (denk ik). Waar Oek de Jong heen en terug springt meldt Ega rustig middenin een actueel verteld verhaal "20 jaar later zou .... zelfmoord plegen". Het is in ieder geval intrigerend en ook vreselijk erudiet wat ik van haar lees en dat zal in "Het snoephuis" wel niet anders zijn.

1 jaar geleden
A

Alexis

Rapporteer

Ik ga op zoek naar het boek

2 jaar geleden

Verwijderde gebruiker

Rapporteer

Welkom allemaal! Ik moet zelf nog beginnen in Egans roman, maar ik moet zeggen dat de intro van Nina me wel nieuwsgierig maakt.

2 jaar geleden