Net als in Börre vormt een stapel brieven het startschot van Mr. Kaor Yamamoto. Lex Boon beschrijft hierin op een zeer aanstekelijke, luchtige maar onderzoekende manier over zijn speurtocht naar de Japanse man die een aantal keer per week exact dezelfde brief stuurt naar een Volendams hotel. Dat gegeven dat te vreemd lijkt om waar te zijn, het detail waarmee de reis wordt opgeschreven, het licht-filosofische antwoord, zijn elementen waarmee dit boek een inspiratiebron voor Börre is geweest.

In De verworvenheden, of hoe je iemand wordt die ernaar verlangt op het eiland Hompelvoet te zijn volgen we Jan van Tienen in zijn zoektochten naar antwoorden op vragen die in eerste instantie zeer onbenullig lijken (zoals: waarom is de bamihap bij Snackbar Jelle hoe zo groot?), maar die in de zoektocht toch grote waarde blijken te hebben. Het heeft me geïnspireerd hoe dat werkt: dat door iets groter te maken dan het lijkt, dat in dat opblazen een ruimte ontstaat waarin waarachtigheid kan bestaan. (Plus, zo’n of-titel wilde ik ook wel.)

Tijdens het schrijven van Börre heb ik vaak gedacht aan Charlotte Van Den Broecks Waagstukken. (Daar denk ik trouwens regelmatig aan sinds ik het las.) Waagstukken is een filosofisch-poëtisch essay, met als centraal thema een aantal architecten dat zichzelf heeft gedood omwille van of zelfs in eigen creatie. Geen licht onderwerp, prachtig voor wie de diepte niet schuwt. Börre is lichter van thema en toon, maar de diepte achter de premisse drong zich gedurende het schrijven toch op, en die ben ik niet uit de weg gegaan.

Op de achterflap van Börre staat dat het ‘een zoektocht’ is ‘naar wat waarheid is’. Dat is natuurlijk een veel te grote vraag voor een boek van 200 pagina’s dat gaat over een kinderleugen, dat weet ik ook wel. Maar waarheid als ‘ding’ fascineert mij al sinds mijn studie filosofie. Tijdens het schrijven van Börre ben ik verder gedoken in wat we bedoelen als we ‘waarheid’ zeggen. Een van de beste boeken die ik las was Waar van Wytske Versteeg. Een mooie persoonlijke, filosofische onderzoeking naar (de ervaring van) waarheid, de kunst van het niet-weten en wat je moet doen als iemand ‘dat is jouw waarheid’ zegt. Actueel en relevant.

Er zijn in Nederland maar weinig schrijvers zo grappig als Peter Buurman. Een kern van waarheid – dat onder andere over een groep mensen gaat die ervan overtuigd is dat Oranje wereldkampioen is geworden in 2010 – is behalve ontzettend geestig ook een mooi onderzoek naar waarheid en herinneringen, thema’s die ook in Börre zitten. Verder heb ik tijdens het schrijven veel gedacht aan wat ik hem wel eens heb horen zeggen: een boek moet vooral leuk zijn.

Naast dat het een grappig en gewoon leuk boek is, moest Börre ook openhartig zijn. Al was het maar omdat de brieven aan Börre (geschreven in 1998, als reactie op de leugenachtige brief in Achterwerk) dat ook zijn. Daar kon ik niet onder voor doen. Daarvoor heb ik veel gekeken naar Fen Verstappens Moeder Af. Haar roman over de hersenbloeding van haar moeder is zo onbevreesd openhartig, zo goed, zonder dat het pathetisch of sentimenteel wordt. Een prachtige balans tussen feitelijkheid van een pijnlijke situatie en het niet goed raad weten wat ermee te doen.

Waar te beginnen? Als op een winternacht een reiziger is een postmoderne roman waarin de hoofdpersoon, genaamd De Lezer, erachter komt dat het boek dat hij leest verkeerd gedrukt is. In een doldriest avontuur, met verhalen binnen verhalen, gaat hij op zoek naar de rest van het boek. Een van die subverhalen gaat over een man die elke keer als de telefoon gaat, ervan overtuigd is dat het voor hem is. Als tijdens een hardlooprondje in een huis waar hij langs jogt een telefoon afgaat, kan hij de drang om op te nemen niet onderdrukken. Hij breekt in en wat blijkt… het telefoontje is inderdaad voor hem (!) Ik hou van zo’n vreemde, speelse constructie en het zou zomaar kunnen dat die ook in Börre zit…

Toen ik begon met schrijven aan Börre, kreeg ik dit boek cadeau van mijn goede vriendin Stefanie, die het bij toeval tegenkwam bij een kringloop. Dit boek is verzameling met rare, lieve en ontroerende brieven uit de legendarische rubriek Achterwerk, waar ook de leugenachtige brief van Börre in 1998 in is verschenen. Na het schrijven van Börre ben ik nog meer overtuigd dan ik al was: hoe kunnen we eigenlijk zonder die rubriek?