Dit is de 40ste Nacht van de Poëzie, hoeveel heb jij er al meegemaakt?
Vreemd genoeg is dit pas mijn tweede keer! Een aantal Nachten daarvoor sloeg ik uiteindelijk toch telkens over omdat het me nog iets te ongemakkelijk leek een ex tegen het lijf te lopen die er altijd is – het blijft een klein wereldje. Inmiddels laat ik me niet meer weerhouden maar ontwijk ik haar ter plekke, zoals het een volwassen vrouw betaamt.
Wat waren memorabele momenten van voorgaande jaren? De mooiste voordracht, vetste entr’acte, een lievelingsherinnering?
Er was veel moois, dus dat is lastig kiezen, niet in de minste plaats omdat ik vreselijk slecht ben in namen onthouden; dit jaar zal ik aantekeningen maken.
Wel zal ik nooit vergeten dat we door de speakers hoorden dat Marieke Lucas Rijneveld werd aangekondigd en Dani, een vriend van me, onmiddellijk richting de zaal sprintte, met mij in zijn kielzog. Uiteindelijk stonden we in de deuropening tussen de mensen gepropt die ook hun zitplaats kwijt waren en kon ik net door het raampje nog de voordracht zien.
Daarnaast was het tijdens het optreden van Hans Klok erg vermakelijk dat je vanaf de zijkant van het balkon precies kon zien hoe alle illusies in elkaar staken.
Soms móet je na afloop de dichter in kwestie aan hun signeertafel komen vertellen wat het met je deed. En zolang je beleefdheidshalve ook een bundel koopt, wordt dat meestal alleen maar op prijs gesteld.
Met wie ga je naar de Nacht dit jaar?
Dani is er natuurlijk weer bij, maar we gaan met een hele groep. Zo blijkt maar weer: het loont zich om je als student Engels onder het mom van schrijven in en vertalen naar je moedertaal toch binnen te kletsen bij de studievereniging van Nederlands.
Hoe onderscheidt dit evenement zich van andere evenementen waarin poëzievoordracht plaatsvindt?
Het voelt alsof heel poëzieminnend Nederland zich weet te verzamelen bij de lokroep van de voorverkoop. Naast de grotere schaal wil dat ook zeggen dat er een breed scala aan namen de revue passeert. Het is onmogelijk om bij geen enkel optreden even bij te moeten komen: er is niet voor niets een bar. Zelfs als één van de voordrachten je niet naar tevredenheid van je stoel blaast, duurt het nooit lang tot je weer bij je binnenste gegrepen wordt en niets meer is wat het ooit leek. Soms móet je na afloop de dichter in kwestie aan hun signeertafel komen vertellen wat het met je deed. En zolang je beleefdheidshalve ook een bundel koopt, wordt dat meestal alleen maar op prijs gesteld.
Je bent zelf ook dichter. Kun je daar wat meer over vertellen? Wat voor dingen maak je zelf het liefst?
In tegenstelling tot proza, overvalt poëzie me zo goed als altijd. Over een debuutroman kan ik nadenken en tobben, veel te moeilijk doen ook, maar bij een gedicht schiet me vaak een beeld of structuur of zin te binnen en kan ik niet anders dan die neer moeten pennen. Het gebeurt soms ook tijden niet, maar zeker als het slecht met me gaat is het haast een manier van overleven, om de intensiteit van wat ik voel ergens in kwijt te kunnen. Daarna kan ik de taal gaan oppoetsen en meer stijl toevoegen dan ik tot mijn beschikking heb als ik overweldigd ben, maar in eerste instantie moet ik vooral een idee kwijt. Alles wat opgesloten zit in versregels raast in elk geval niet meer alleen door mijn hoofd.
Het is altijd waardevol om te zien hoe dichters hun voordracht vormgeven en je meenemen in hun taal, en des te leerzamer is het wanneer je gaandeweg compleet vergeet op te letten hoe ze dat eigenlijk deden.
Haal je zelf ook inspiratie uit voordrachten van andere dichters? En kijk je in het bijzonder uit naar een van de optredende dichters dit jaar?
Natuurlijk! Alles van esthetische waarde helpt me met moois kunnen zien en daarmee ook moois blijven bedenken. Tegelijkertijd ben ik ook associatief genoeg om snel afgeleid te raken, dus iemand moet me echt kunnen vasthouden. Ik heb verder ook heus optredens gedaan die volslagen in het water liepen – je kunt niet altijd een goede dag hebben – maar daarin schuilt ook de kunst. Het is altijd waardevol om te zien hoe dichters hun voordracht vormgeven en je meenemen in hun taal, en des te leerzamer is het wanneer je gaandeweg compleet vergeet op te letten hoe ze dat eigenlijk deden.
Het programma voor dit jaar had ik eigenlijk bewust nog niet bekeken, omdat ik me juist graag laat verrassen door mensen die ik nog niet ken. Voor hetzelfde geld zou ik zo iemand later zelfs noemen als hoogtepunt, vooropgesteld dat ik de naam weet te onthouden.
Wie zou jij zelf programmeren? Wie van jouw lievelingsdichters mist er volgens jou nog in de line-up, en waarom?
Dit is puur uit egoïsme, omdat ik haar twee jaar geleden dus gemist heb, maar toenmalig Dichter des Vaderlands Lieke Marsman zou ik met liefde elk jaar aanhoren. Ik ben het niet altijd met de voordracht eens, zo’n geval ben ik ook wel weer, maar haar teksten blijven me raken, dus ik hoop van harte dat haar gezondheid het me nog eens toelaat om bij haar in de zaal te mogen zitten.