Lieve Tatjana,

Ik denk ook dat heling geen lineair proces is (net zoals het leven, ook al verkeren we in de illusie dat dat wel zo is). Er is geen begin en geen einde, verandering is de enige constante. (Ik heb het even nagezocht, de Griekse filosoof Heraclites schijnt dit als eerste gezegd te hebben, maar wie weet praatte hij zijn buurvrouw na, die het weer van haar oma had. Vrouwen kregen en krijgen maar zelden de credits.)

Heling is een modewoord op het moment, net zoals trauma. Trauma betekent letterlijk ‘wond/verwonding’. Met helen wordt genezen bedoeld. Als een wond goed verzorgd wordt, heelt hij goed en laat hij weinig sporen na. Als een wond verwaarloosd wordt, kan hij (langdurig) ellende veroorzaken. Een beschadiging aan de buitenkant is zichtbaar, een beschadiging aan het ‘binnenlichaam’ over het algemeen niet. Daardoor is het makkelijker die te ontkennen. En dat doen we, collectief. We zijn verleerd te voelen, te verduren, te verdragen, te doormaken. De verwondingen worden opgesloten, afgesloten en verborgen. Niet vrijwillig, maar meestal noodgedwongen, uit schaamte, schuldgevoel en angst voor de consequenties. En daardoor gaat het zeuren, etteren, ontsteken, opstapelen, opflakkeren. We worden geleefd door datgene dat ooit niet goed doorleefd kon worden, zou je kunnen zeggen.

Het nogal smerige beeld van een dikke pukkel komt in me op. Pas als alle etter er helemaal uit is, gaat hij weg. Eerder niet. Wat ooit niet gevoeld is, moet alsnog gevoeld worden, met steun, aandacht, begrip en liefde. Er is een corrective experience nodig. Ik denk eigenlijk dat dat een natuurwet is. Er moeten nieuwe neurale paden aangelegd worden, anders blijven we over de oude hobbelen.

En (door)voelen is eng. Het heeft geen plek in onze cultuur. Onze ouders konden het niet (een uitzondering daargelaten), op school en in de maatschappij leren we het tegenovergestelde: wegboenen, wegpoetsen, inhouden, ontkennen en al dan niet met behulp van medicijnen met een grote boog om de hete brei heen. Niet duwen op die pukkel. Camouflagestick eroverheen.

Ik was deze week bij mijn lichaamsgerichte therapeut en beleefde daar mijn geboorte opnieuw. Klinkt nogal spiriwiri en ik was het echt niet van plan, maar op de een of andere manier kwamen we daar terecht. Het had iets met het kaakklemmen te maken, waar ik last van heb. Ik ging recht door die hete brei heen. Het was bepaald geen lolletje, kan ik je vertellen. Man, wat een vreemde, beangstigende en overweldigende senstaties kwamen daarbij kijken. Ik had namelijk helemaal geen zin om op deze wereld te komen, zo voelde het. Er kwamen sensaties omhoog waar ik alleen maar wég van wilde. Maar de therapeute hield me erbij. Ze steunde en begeleidde me liefdevol en nam daar alle tijd voor. Na een heleboel weerstand kwam er een soort ontlading. Koud, heet, zweten, tranen, stuwing, schokken, echt niet prettig. En controleverlies. Precies dat wat ik altijd probeer te voorkomen, met die opeengeklemde kaken van me. Maar ik heb het overleefd. Na afloop heb ik een stukje door het park gelopen en was - tot mijn eigen verbazing - weer snel ‘mezelf’. De emoties die zo eng zijn dat we ze coute que coute proberen te vermijden, duren eigenlijk maar heel kort. Ze passeren, als een tropische stortbui. En daarna is de lucht weer helder en veel beter in te ademen. Ik liep door het park, zag het ontluikend groen en voelde me lichter. Alsof ik een stuk van mijn ballast had losgelaten. Zo voelt het een paar dagen later nog steeds. Als je iets tegen- en weghoudt wordt het groter en groter. Het wordt het spreekwoordelijke monster in de kast. Als je de deur dan eindelijk open doet, blijkt er alleen maar een klein, bang konijntje in te zitten.

Mooi woord: ballast. Belasten. Wat zeulen we allemaal wel niet mee in ons leven? Dingen die vaak lang vóór ons begonnen zijn. Intergenerationele overdracht. We schrijven er allebei over. Over datgene dat onze ouders niet hebben kunnen verwerken, waar ze ons ongewild en onbewust mee opgezadeld hebben. Trauma helen is misschien wel: belangstelling tonen voor de ballast die je draagt.

Kan jij ook zo op woorden kicken? Heb jij ook dat er soms een woord of een zin oplicht, als je ergens naar luistert, of als je iets leest? Waar zich dan een heel weefsel omheen gaat spinnen?

Over ballast gesproken, ik heb net Knap voor een dik meisje gelezen. Wauw, zo heftig, zo rauw. Je voelde heel dichtbij tijdens het lezen. De lezer mag achter jouw pantser komen. Mag meereizen, meevoelen, meebeleven, vanuit jouw binnenlichaam. Dat zorgt ervoor dat andere mensen bij zichzelf naar binnen durven te gaan kijken, via jou. Kunstenaars smeden bruggen, van de buitenwereld naar de binnenwereld. Van het buitenlichaam, naar het binnenlichaam. Als je leest, naar (goede)verhalen kijkt en luistert, ben je minder alleen en krijg je gereedschap en mogelijkheden aangereikt.

Wat grappig dat The sound of music ook een van jouw lievelingsfilms is. Het is mijn all time favourite en ik heb hem vaak gezien. De laatste keer is al een hele poos geleden, tien jaar om precies te zijn. Omdat degene met wie ik ‘m toen keek, wiens lievelingsfilm het ook was, er niet meer is. Maar nu kan ik het wel weer aan, denk ik, hoop ik.

Maria's tweestrijd wordt zo mooi en herkenbaar verbeeld. Wij hebben denk ik allemaal een deel dat iets wil en een deel dat precies naar het tegenovergestelde verlangt. Welk deel wint? Het hoofd dat voor (vermeende) veiligheid gaat, of het hart dat naar de droom, het avontuur, de opwinding toe wil? Zekerheid of onzekerheid?

Dat is wat voor mij steeds oplichtte uit al die ruim 4000 mails die ik vorig jaar van mijn lezers kreeg: zoveel mensen vertelden me dat ze met hun hoofd -niet met hun hart- een bepaald pad gekozen hebben en vervolgens vast zijn komen te zitten. Wat zich uit in somberheid, burn-out, eenzaamheid en zelfs lichamelijke ziekte. Vervolgens plakt ons huidige zorgsysteem daar een DSM label op en dan heb je zomaar een psychische stoornis aan je laars hangen, waar je je mee gaat identificeren en dus naar gaat leven.

Doe als Maria, is mijn survivaltip. Neem het risico, volg je hart, je fascinatie, je ’excitement’ en je komt waar je wezen moet.

Jij zegt het heel mooi in je vorige brief: steeds maar weer luisteren naar die onderbuik, de drang, de needs, de bron. Neuz spuit het op zo’n beetje elke muur onder handbereik: No fear! En ‘The magic is in the doing!' Natuurlijk is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Maar hé, nobody said it was easy…

Ik moest lachen over je alinea  over het bezoek aan je therapeut samen met je vriendin. Heel scherp opgemerkt! Van hoofd naar lichaam. Mijn therapeute heeft ooit iets soortgelijks gezegd; je kunt beter wat meer in de aarde wroeten, dan in jezelf (ik heb een grote tuin).

En Parijs… Ja, we creëren constant ons eigen verhaal. We zijn de kapiteins van ons eigen schip, de regisseurs van onze eigen film. Ik denk dat alles wat er gebeurt, met een reden gebeurt. Als je een positieve betekenis toekent aan datgene wat je overkomt, dan zal er een positieve uitkomst zijn. Ken je er een negatieve betekenis aan toe, dan zal er een negatieve uitkomst zijn. Met andere woorden, niks gebeurt voor niks en het is de kunst het voordeel van het nadeel te ontdekken.

Je besluit met Bowie, ook mijn Grote Favoriet! Als we elkaar nog eens ontmoeten, zullen we dan dansen op ‘Changes’? Of op ‘Wild is the wind’? Of op een liedje uit de Sound of Music? Even zoeken welke…

It’s magic! De eerste die ik random aanklik is ‘Climb every mountain’ en het begint met iets wat moeder-overste tegen Maria zegt, op het moment dat ze zo enorm in tweestrijd staat:

‘These walls (van het klooster) were not built to shut out problems. You have to face them. You have to live the life you were born to live.

Dit is een digitale brief, dus je kunt doorklikken: https://youtu.be/RKuqySkqhHw Kippenvel gegarandeerd!

Veel liefs en tot ziens!

Francine

PS Je vraagt of ik tips heb om creativiteit te laten vloeien.

Aansluitend op hierboven: volg je hart, je fascinatie, je exitement. Als je zelf niet gelooft in wat je schrijft, komt het waarschijnlijk te veel uit je hoofd, en te weinig uit je hart.