Hanan Faour over 'Birthmark' van Miranda July: 'ik herinner me het vrouw zijn, alweer'

In het korte verhaal 'Birthmark' van Miranda July laat een vrouw een wijnvlek in haar gezicht chirurgisch weghalen. Auteur Hanan Faour kan door haar niet anders dan denken aan andere vrouwen die pijn ondergingen om te veranderen. Ze herinnert zich de vrouw uit een verhaal van Nathaniel Hawthorne, maar bovenal herkent ze zichzelf.

Tags

Column Miranda July
Foto: Anneke Hymmen

Word ILFU Member en steun onze schrijvers en verhalen

Vertel me meer

Op 15 juni komt Miranda July naar ILFU

Birthmark, of een laserbehandeling, of schrijven

Ooit zat ik in een stoel in de behandelkamer van een huidkliniek. Het is het lot van veel jonge Arabische vrouwen: het weg moeten laseren van donker, donzig gezichtshaar. Ik had een brilletje op, twee kleine oogklepjes van een soort metaal om het felle laserlicht tegen te houden, een verkoelende aloe vera gel op mijn gezicht. De schoonheidsspecialiste zei: het zal voelen alsof er postelastieken tegen je gezicht aan worden geknald, heel veel postelastieken, maar het duurt niet lang.

On a scale of one to ten, with ten being childbirth, this will be a three.

Ik herinner me die keer in die stoel onder die laser en dat het niet voelde als postelastieken maar wel als de kopjes van net uitgebrande lucifers.

Ik herinner me de dikke, rode, gezwollen huid van mijn wangen en mijn kin.

Ik herinner me wondjes.

In 'Birthmark' schrijft July over een vrouw en haar leven mid- en post-wijnvlekverwijdering. De naamloze hoofdpersoon laat in de eerste pagina van het verhaal haar wijnvlek verwijderen, sust zichzelf als het felle, witte laserlicht haar huid raakt. She spoke to her body like an animal at the vet, Shhh, it’s okay, I’m sorry, I’m so sorry we have to do this to you.

Ik herinner me mezelf sussen in de auto, zelfmedelijden, wiegen.

Ik herinner me dat ik vrouw ben (on a scale of one to ten, with ten being childbirth).

Ik herinner me een zes punt vijf.

Het korte verhaal is voor mij onlosmakelijk verbonden met het bijna-gelijknamige werk van Nathaniel Hawthorne uit 1843, waarin wetenschapper Aylmer geobsedeerd raakt door de kleine, rode vlek op de wang van zijn vrouw Georgina, haar vertelt dat het the visible mark of earthly imperfection is, er alles aan doet om het te verwijderen en haar daarbij uiteindelijk, onopzettelijk maar onvermijdelijk, vermoordt.

Maar waar Hawthorne in 'The Birthmark' het ‘verwijderen van’ onderzoekt, gaat het July niet om het proces van het verwijderen, maar om het leven daarna; om het kwijtraken van iets wat ooit zo kenmerkend aan je was. She was a very beautiful person who was missing something very ugly, schrijft ze. Her winnings were the absence of something, and this quality hung around her.

Het personage leeft haar leven met haar nieuwe gezicht en realiseert zich na een tijdje dat er mensen zijn, vrienden en zelfs haar eigen man, die haar oude gezicht nooit hebben gekend. Maar dan probeert ze op een dag een jampot te openen door hem tegen het aanrecht aan te slaan en de pot explodeert, katapulteert jam in haar gezicht, en plots is hij er weer: de vlek. Haar wang rood, bijna bloederig. Ze kijkt in de spiegel en denkt Oh, you again. It was obvious it had always been there; she had startled it back into sight.

Ik herinner me dat ik dacht: dit is wat het is om te schrijven. Om mijn lelijkheid, iets wat zo erg van mij is, achter te laten in een tekst, weg te geven, na een tijdje onverwachts weer terug te vinden.

Ik herinner me haar man. Hij knielt te midden van de jamravage, wacht tot ze terugkomt. He had decided long ago, twenty or thirty minutes ago, that the stain was fine. He had only seen it for a moment but he was already used to it. Ik herinner me dat ik dacht: dat is de lezer. Degene die de lelijkheid omarmt, ontvangt, accepteert.

En ik herinner me het vrouw zijn, alweer. (He hoped she wasn’t removing it somehow, the stain. She should keep it, and they should have a kid). Dat idee van geboorte. Hoe een tekst een baby kan zijn.

'Birthmark' verscheen voor het eerst in de bundel 'No one belongs here more than you'.