In essentie is het leven monotoon

Gijs Scholten van Aschat leest elke week een fragment uit Kroniek van een leven dat voorbijgaat, notities uit het dagboek van de Portugese dichter Fernando Pessoa. Vandaag aflevering 13: "Geluk bereik je daarom vooral door je in aanvaardbare mate aan te passen aan de monotonie van het leven. Door onszelf monotoon te maken, stellen we ons gelijk aan het leven, hetgeen, kortom, voluit leven is. En voluit leven betekent gelukkig zijn."

Tags

Pessoa Dagboek
Illustratie: Floris Tilanus, Fotografie: Lumen

Word ILFU Member en steun onze schrijvers en verhalen

Vertel me meer

Fragment 273

In essentie is het leven monotoon. Geluk bereik je daarom vooral door je in aanvaardbare mate aan te passen aan de monotonie van het leven. Door onszelf monotoon te maken, stellen we ons gelijk aan het leven, hetgeen, kortom, voluit leven is. En voluit leven betekent gelukkig zijn.

De redeloze lieden met hun zieke geest bespotten – diep van binnen met enig ongemak – het burgerlijke geluk, het monotone leven van de burgerman met zijn leventje vol dagelijkse regelmaat, zijn vrouw die het huis aan kant houdt, plezier heeft met de kinderen en babbelt over de buren en bekenden. Toch is dit nu juist geluk. Aanvankelijk lijkt het alsof onze geest zich het meest aangetrokken voelt tot nieuwe dingen, maar nieuwe dingen zijn schaars en ze zijn allemaal maar één keer nieuw. Daarbij is onze ontvankelijkheid beperkt en staat die niet altijd aan. Een overschot aan nieuwe prikkels zou tot uitputting leiden, want we beschikken niet over voldoende ontvankelijkheid om al die prikkels op te nemen.

Zich overgeven aan de monotonie betekent alles steeds weer als nieuw ervaren. De burgerlijke blik op het leven komt overeen met de wetenschappelijke blik, want alles is feitelijk steeds weer nieuw: vóór vandaag is er immers nooit een vandaag geweest dat exact zo was als de dag van vandaag.

Het moge duidelijk zijn dat de burgerman niets van dit alles zal toegeven. Als hij tot een dergelijk inzicht zou zijn gekomen, dan zou hij niet gelukkig kunnen zijn. Hoogstens glimlacht hij om mijn bevindingen en het is precies die glimlach die mij gedetailleerd tot de beschouwing aanzet die ik zojuist heb opgeschreven als een overdenking voor toekomstige generaties.

OVER DE KRONIEK

Fernando Pessoa (1888-1935) is zeker drie van de bekendste schrijvers van Portugal. Veel van zijn werk verscheen in Nederlandse vertaling, waaronder de poëzie geschreven onder de heteroniemen Alberto Caeiro, Álvaro de Campos en Ricardo Reis en het Boek der rusteloosheid.

Kroniek van een leven dat voorbijgaat werd vertaald door Michaël Stoker en uitgegeven door Uitgeverij Van Oorschot.

Gijs Scholten van Aschat leest elke week een fragment uit het boek, met als gedachte: van wekelijks een stukje Pessoa kan de wereld alleen maar opknappen. De fragmenten zijn voor iedereen gratis te beluisteren, ILFU-members kunnen binnenkort het complete, twaalf uur durende audiobook gratis downloaden en beluisteren via Mijn ILFU. (Hier kun je ILFU-lid worden).