In The Candy House laat Jennifer Egan ons als eerste kennis maken met Bix Bouton, die, zo wordt al snel duidelijk, niet alleen de uitvinder is van sociale media, maar ook van 'Own Your Unconscious', een toepassing waarmee je je geheugen kunt externaliseren. Je hoogstpersoonlijke herinneringen en ervaringen worden opgeslagen, zodat je er altijd toegang toe hebt. Je kunt er bovendien voor kiezen om ze anoniem te delen, in ruil voor toegang tot het zogenoemde ‘Collective’, dat alle gedeelde herinneringen bevat.  

Deze science fiction is wat de losse verhalen uit The Candy House aan elkaar rijgt. Het is de centrale uitvinding, die de levens van alle personages raakt en tegelijkertijd is het terloops aanwezig, onopvallende soms bijna, zoals dat met sociale media in werkelijkheid ook kan zijn: ze zijn er gewoon. Egan is een elegante en subtiele schrijver, die je niet zal doodgooien met haar bedenksels. Deze roman voelt, gek genoeg, niet als heftige science fiction.  

In de Groene Amsterdammer schreef Marja Pruis in haar bespreking van het boek zelfs dat ze het grimmige toekomstvisioen van Own Your Unconscious enigszins for granted nam. Het lijkt minder belangrijk dan je zou verwachten, bedoelt Pruis, The Candy House is een boek vol oldskool menselijke verhalen, het barst bijvoorbeeld van het soort relationele rommeligheid waar technologie weinig aan verandert.  

Dat min of meer geruststellende idee, dat de technologie nog zo bizar kan worden, maar dat de mens de mens blijft, beklijft ook bij mij na het lezen. Over de bedachte technologie waaraan ze alles ophangt, zegt Egan in een interview zelf dat die zich ook laat lezen als een metafoor voor wat schrijvers al eeuwen doen: het bewustzijn van anderen (bedacht of niet) onderzoeken en proberen weer te geven. Het verlangen, de ‘craving’, die daaraan ten grondslag ligt is ook van alle tijden: onszelf en anderen te leren kennen en begrijpen.

Dit alles maakt dat ik me afvraag of The Candy House, meer nog dan een boek over technologie, een boek is over schrijven zelf, over fictie en literatuur. En is het eigenlijk een dystopie te noemen, die Egan ons voorschotelt? Of is ze een schrijver die niet in dystopie dan wel utopie gelooft? 

Ik ben benieuwd hoe jullie Egans opvattingen over technologie, utopie en dystopie hebben gelezen. Laat je een bericht achter in de comments hieronder?